Главное меню:
საღვთისმეტყველო დისპუტი ფორუმ www.church.ge-
ძველმართლმადიდებლებსა და გაბატონებული ეკლესიის მიმდევრებს შორის
პირჯვრისწერისა და კურთხევის შესახებ
"როცა უსჯულოს ვეტყვი: სიკვდილით მოკვდები-
ხოლო თუ შენ გააფრთხილებ უსჯულოს და არ მოიქცევა თავისი უსჯულოებისაგან და ბოროტი გზიდან, თავის უსჯულოებაში მოკვდება, შენ კი გადარჩენილი გყავს შენი თავი".
ეზეკიელი 3:18-
ამ რამოდენიმე ხნის წინათ, ინტერნეტში, ვებ-
როგორც მოსალოდნელი იყო, ჩვენს ამ მცდელობას ობიექტურად განგვემარტა მთელი რიგი სადავო საკითხები ოფიციალურ, ე. წ. "მართლმადიდებელ" ეკლესიასა და ძველმართლმადიდებელთა შორის, მოჰყვა საკმაოდ მძაფრი რეაქცია გაბატონებული ეკლესიის ადეპტთა მხრიდან. დისპუტის პროცესში გამოიკვეთა საეკლესიო ფორუმების საერთო სტრატეგია, -
იმისათვის, რათა ფართო საზოგადოებისთვის მისაწვდომი ყოფილიყო სხვადასხვა ფორუმში გამართული პოლემიკის მთელი შინაარსი და დახატულიყო ის სურათი, რაც ამ ფორუმებზე გამართული დისპუტით გამოიკვეთა, ჩვენი საიტის ადმინისტრაციამ გადაწყვიტა თავი მოეყარა ყველა ამ მასალისთვის და თემატური სახით შეეთავაზებინა ობიექტური მკითხველისთვის, რათა მან თავად განსაჯოს ვინ ვინ არის და რას ესწრაფვის.
დისპუტი ძირითადად წარმოებდა ფორუმებზე: www.church.ge; www.forum.archangels.ge და www.iveria-
ფორუმში, ძველმართლმადიდებელთა მხრიდან, მონაწილეობდა ორი პიროვნება: "ძველმართლმადიდებელი" (ფორუმზე chruc. ge) (ხოლო ფორუმებზე: forum.archangels.ge და iveria.tv.ge "odlbeliever"-
ოფიციალური ეკლესიის მხარდამჭერთა მხრიდან კი ძველმართლმადიდებელთა წინააღმდეგ გამოდიოდა მრავალი ადამიანი, რომელთა ნიკებს (ფსევდონიმებს) მკითხველი იხილავს თვით დისპუტის მასალებში, სადაც ფრჩხილებში მითითებულია ის ფორუმი, სადაც გაიმართა კონკრეტული დიალოგი და რომელშიც მონაწილეობდა კონკრეტული ფსევდონიმით გამომავალი ძველმართლმადიდებელთა ესა თუ ის ოპონენტი.
ოპონენტთა სტილსა და ლექსიკას ვტოვებთ ხელუხლებლად, ხოლო ჩვენი მხრიდან მონაწილეთა ტექსტებში შეგვაქვს უმნიშვნელო შესწორებები, რომლებიც არ არღვევენ დისპუტის შინაარსს. ძირითადად ტექსტები დავტოვეთ უცვლელად და არ მოვაცილეთ მას იმ დაძაბული ტონი, რომელიც ხშირად გააჩნდათ მოპაექრე მხარეებს, რათა მკითხველმა მთელი სიმძაფრით შეიგრძნოს მოცემულ საკითხებზე მოდავეთა განწყობა, განსახილველი საკითხებისადმი მიმართება და ის კრიტერიუმები, რითაც ისინი საკითხთა განხილვისას სარგებლობდნენ. ტექსტების განხილვისას მკითხველს ვთხოვთ გაითვალისწინოს, რომ დიალოგები ხშირად სწარმოებდა ონლაინ რეჟიმში, მოუმზადებლად, რის გამოც ორივე მხრიდან ბევრია გრამატიკული შეცდომები.
ცხადია, დისპუტები ინტერნეტ სივრცესა თუ პირდაპირ შეხვედრებზე, შესაძლოა მომავალშიც გაიმართოს, მაგრამ, ვფიქრობთ, რომ მომავალი დისპუტებისთვის ამ დიალოგებმა უკვე ჩაყარეს საფუძველი. არის თუ არა შესაძლებელი საუბრის გაგრძელება ამ ორ მხარეს შორის ამას მომავალი გვიჩვენებს. იმედს ვიტოვებთ, რომ ეს პირველი ეტაპი, რომელიც საკმაოდ დაძაბულად წარიმართა, გარკვეულწილად საფუძველს ჩაუყრის უფრო კონსტრუქციულ და მშვიდ დიალოგს.
დიალოგის მასალები საკმაოდ ვრცელია (აქ თანამიმდევრობით და თემატური შეთავსებით არის განთავსებული ზემოთდასახელებულ სამ ფორუმზე გამართული პოლემიკა), ამიტომაც, მკითხველს რომ გაუადვილდეს მხარეების ამოცნობა, შავი ფერის შრიფტით განვათავსეთ ძველმართლმადიდებელთა პასუხები, მოცისფრო შრიფტით ჩვენი ოპონენტების შრიფტი, ხოლო მოწითალო შრიფტით ის ციტატებია აღნიშნული, რომელთაც თავიანთ პასუხებში იყენებდნენ პოლემისტები
damiane80: მაცხოვარი პირჯვარს იწერს რომელიმე ხატზე თუ რას გულისხმობ ვერ მივხვდი. აქ თუ საუბარია ხატებზე გამოსახულ მაცხოვრის მაკურთხებელ მარჯვენაზე, ის სხვა სიმბოლოს გამომხატველია და ქრისტეს სახელის წინა ასოებს განასახიერებეს როგორც მე ვიცი.
ძველმართლმადიდებელი: damiane80 -
http://www.oldorthodox.ge/xatebi.html (აქ წარმოდგენილია სხვადასხვა ქვეყნისა და სკოლის უძველესი ხატები).
http://www.oldorthodox.ge/qartuli_xatebi.html (აქ წარმოდგენილია ქართული ხატები).
რაც შეეხება სახელობით წყობას, რომლის შესახებაც შენ ლაპარაკობ, ასეთი წყობით თქვენს ეკლესიაში მღვდელი და ეპისკოპოსი აკურთხებს მორწმუნეთ. უცნობია საიდან მოდის ეს წყობა. ამჯამად ვთარგმნი მასალას ამ საკითხზე, რასაც ინტერნეტშიც დავდებ. ის არ შეიძლება მოდიოდეს ქრისტესგან, რადგან გაუგებარია ბერძნულენოვანი (ზოგიერთი, სხვა ვარიანტით -
(ციტატა) (sopo...): "მგონი საქართველოში ანტონ კათოლიკოსის გამო მოხდა განხეთქილებაო ასე დაწერა ზემოთ... ძველმართლმადიდებლების სწავლებაში ცუდს ვერაფერს ვხედავ, პირიქით... უბრალოდ ერთი რასაც ვფიქრობ , განსხვავება თუ არ ვცდები პირჯვრის გამოსახვა და ნათლობაა, და ჩემი სუბიექტური აზრით ეს საკითხები არ წარმოადგენს ისეთი კატეგორიის ცდომილებას ან ქრისტეს სწავლების შეურაცხყოფას რომ ამის გამო ღირდეს განყოფა, ანუ ძალიან გული მწყდება რომ ნაწილი გამოყოფილია მართლმადიდებლურ ეკლესიას. ქრისტე ამბობს ვინც არ იშვეს სულითა და წყლითა, ანუ შთაფლვით თუ დასხმით ამაზე არა, მთავარია სამჯერ მოხდეს ანუ სამების სახელით, და პირჯვარიც როცა ამას სამების სახელით აკეთებ და არა რამე დამახინჯებული არაქრისტიანული სწავლების გამო, ან ქრისტეს ორბუნებრიობის არაღიარების აშ გამო, არ მიმაჩნია ცოდვად... იმის თქმა მინდა რომ შთაფლვა თუ ორი თითი გამოსახვა არ იცვლება რამე დოგმატური დამახინჯების ხარჯზე, რაზეც ლაპარაკია კანონებში, ანუ გარეგნულია და გარეგნულზე უფრო მნიშვნელოვანი ერთობაა, და ამავე დროს დიალოგი ამის გამოსასწორებლად, და სწორი პრაქტიკის დასანერგად. არვიცი შეიძლება ვცდები. ერთ პატერიკში რომაა,ხელაპყრობით რომ ადიდებს გლახაკი უფალს, როგორც იცის ისე , ეპისკოპოსი რომ გამოივლის და ასწავლის რომ ღვთის დიდება პირჯვრის გადაწერით ხდება ეპისკოპოსი გასცდება და ხედავს მორბის გლახაკი წყალზე როგორც ხმელეთზე და საიდან არის სწორი პიჯვრის გადაწერაო, წადი და როგორც აქამდე გიდიდებია უფალი ისე ადიდეო ეპისკოპოსმა უთხრა.. ბოდიში ჩემი სიტყვებით ვწერ. ანუ იმის თქმა მინდა აუცილებელია დოგმატების და მოციქულთა დატოვებული სწავლების დაცვა , მაგრამ ეს კონკრეტული საკითხები არ მგონია ღირდეს განხეთქილებად... ჩემი აზრია
ძველმართლმადიდებელი: sopo არ შეიძლება თქვენს მიერ მოტანილი მაგალითი პატერიკიდან მივუყენოთ განსახილველ საკითხს. ეს მაგალითი, ჯერ ერთი, არის გამონაკლისი, ხოლო გამონაკლისები ეკლესიაში წესად არ მიიღება, და მეორეც, თუ ასე ვმსჯელებთ, მაშინ რას ერჩით პაპისტებს, პროტესტანტებს, იეღოველებს, ბაპტისტებს, კვაკერებს და მრავალ მათნაირთ, ისინიც ხომ თავიანთ გემოზე "ხტუნაობენ" და "ადიდებენ" უფალს? დოგმატების დაცვა აუცილებელია, მაგრამ დოგმატური სწავლება გამოიხატება სხვადასხვა საეკლესიო დონეზე. თუ გსმენიათ, მაგალითად, ლიტურგიკული ღვთისმეტყველება? ანუ, თუ როგორ არის მართლმადიდებლური დოგმატიკა გამოხატული ლიტურგიკაში? სხვადასხვა საეკლესიო საიდუმლოსა და წეს-
ძველმართლმადიდებელი: კანუდოსელ, მინდა ერთი შენიშვნა გავაკეთო, იმედია არ მიწყენ... წმ. იოანე ოქროპირს არასოდეს გადაუწერია პირჯვარი ერთი თითით... ამ შეხედულებას ავრცელებს ედ. ჭელიძე და რამოდენიმე რუსი სასულიერო პირი, მაგრამ ისტორიულად არაფერი ამდაგვარი არ დასტურდება... მტკიცებულება თითქოსდა იოანე ოქროპირი ერთი თითითაც იწერდა პირჯვარს გამოჰყავთ მისი სიტყვიდან პირჯვრისწერის შესახებ, სადაც ის პირჯვრისწერაზე საუბრობს არა სამობით, ან ორობით რიცხვში, არამედ მხოლობითში. "არა მხოლოდ თითით გვმართებს პირჯვრის გადაწერა..." აი, ამ სიტყვებიდან აკეთებენ დასკვნას, თითქოსდა ის პირჯვარს იწერდა ერთი თითით... ამ აზრის უკუმგდები მრავალი სხვადასხვა არგუმენტი არსებობს...
და ბოლოს... ორი თითით პირჯვრისწერას ოფიციალური რუსული ეკლესია აღიარებს როგორც მაცხოვნებელს. ასეთი დადგენილება მიიღო მან 1971 წლის ადგილობრივ კრებაზე, რომელსაც, სხვათა შორის, ესწრებოდა თქვენი ეკლესიის ამჟამინდელი პატრიარქი, ილია II. რატომ უჭირთ ოფიციალური, ქართული ეკლესიის მესვეურებს ორი თითით პირჯვრისწერის აღიარება, გაუგებარია...
(ციტატა) (kinoteli): "სად ნახე ამხანაგო ქართულ ხატზე ორი თითით რომ იწერს პირჯვარს.......თან ძველ ხატებზე.........დაამტკიცე!!!"
ძველმართლმადიდებელი: ძველი ქართული ხატები პირჯვრის საწერი და კურთხევის გასაცემი ორთითიანი წყობით იხილე აქ: http://www.oldorthodox.ge/qartuli_xatebi.html; ეს არის უმცირესი მასალა. მომავალში ის აუცილებლად შეივსება, რადგან ასეთი ხატები ძალზედ უხვადაა ქართულ ხატმწერლობაში.
კანუდოსელი -
ძველმართლმადიდებელი: ცხადია, აზრი, მაგრამ ფორმის სისწორეს მისი შინაარსი წარმოაჩენს სწორედ. მაგალითისთვის შენთვის მისაღებ სამი თითით პირჯვრისწერას წარმოგიდგენ. გეკითხები, გადაიწერდი პირჯვარს ისეთი წყობით, რომელიც არ იქნებოდა შენის აზრით წმიდა სამების და ქრისტეს ორბუნებოვნების გამომხატველი? ან როგორ ფიქრობ, როდესაც მოციქულთა 50-
და ბოლოს, გულწრფელად მითხარი, გადაიწერდი პირჯვარს ორი თითით? და, თუ არა რატომ?
ძველმართლმადიდებელი -
ძველმართლმადიდებელი -
1) თუ როგორ უნდა გამოისახოს პირჯვარი მართლმადიდებელმა ქრისტეანმა მიერ, ეს შესანიშნავად არის გადმოცემული რუსეთის პატრიარქ იობის წერილში ქართველ მიტროპოლიტ ნიკოლოზისადმი: "ყოველ მართლმადიდებელ ქრისტეანს ორი თითით მართებს პირჯვრის გამოსახვა. ვაერთებთ ცერა, ნეკა და არათითს ნიშნად იმისა, რომ გვწამს წმ. სამება: მამა, ძე და სულიწმიდა; ორ დანარჩენს კი -
აქ ჯვარცმული იდიდების სამითა თითითა... რაც მიუღებელია, რადგან თუ სამი თითი გამოხატავს სამების ერთარსობისადმი რწმენას, გამოდის რომ ჯვარცმულა წმ. სამება (ღმერთო მომიტევე!) და არა მაცხოვარი. შენ შეგიძლია ერთი თითით პირჯვრისწერასაც დაუკავშირო სწორი შეხედულება, მაგრამ ის არ არის მართლმადიდებლურ-
"ჭედავო" მითხარი... არ გეწყინოსო... არ მწყინს, მაგრამ მე ისე "ვჭედავ", როგორც ჩემამდე დიდი ხნით მცხოვრები წმიდა მამები, რომლებიც ისეთივე პრინციპულობას იჩენდნენ ამ საკითხის მიმართ, როგორც ჩვენ, ძველმართლმადიდებლები.
მითხარი შენმა გაზდამ: თუ ეს ასეთი დარღვევაა, რატომ იყო საერთო ევქარისტია აბაკუმსა და ნიკონს შორის იქამდე სანამ ნიკონმა არ გარეკა და არ გადაქცათ ანათემას? ოღონდ არ გინდა ახლა რაღაც იკონომიები... წვალება წვალებაა...თუ სამი თითი წვალებაა -
ახლა საზოგადო ისტორიას მივხედოთ:
1. დამისახელე როგორ იწერდნენ მოციქულები პირჯვარს და ეს დამისაბუთე დოკუმენტურად;
2. დამისახელე როგორი იყო პირჯვრის წერა პირველ საუკუნეებში და დამისაბუთე, რომ იქაც იყო ისეთი, როგორიც გიინდა წარმოიდგინო;
3. როდის იქნა მიღებული შენეული პირჯვრის წერა საყოველთაოდ -
ძველმართლმადიდებელი -
იკონომიები აქ არაფერ შუაშია, თუმცა სადაც საჭიროა იკონომიაც უნდა გამოიყენო... ამბაკუმი ნიკონს ძაღლს უწოდებდა და მეეჭვება ლიტურგიაზე მისი მოხსენიებით თავი შეეწუხებინოს... ისე, განხეთქილების ოფიციალურ თარიღად მიიჩნევა 1667 წელი... იქნებ დამიმოწმო, ამ წლიდან როდის ჰქონია ევქარისტული ერთობა ამბაკუმს ნიკონთან... თანაც, საწყალი ნიკონი, თვითონაც გაასამართლეს ამ კრებაზე... წვალება არასოდეს შეუწყნარებია ამბაკუმს... ვგონებ შენ, ისტორია ჩემზე უკეთესად იცი და სწავლებას არ დაგიწყებ რა დამოკიდებულება ჰქონდა ამბაკუმს სამი თითით პირჯვრისწერისადმი...
ეხლა საზოგადო ისტორიას რაც შეეხება:
ღიმილის მომგვრელია შენი მოთხოვნები. ხომ გაგიგია ანდაზა "თაგვმა თხარა თხარა და კატა გამოთხარაო", როგორ ფიქრობ, თავად არ მოგიწევს იმავე შეკითხვებზე პასუხის გაცემა სამი თითით პირჯვრისწერისა და სახელობითი კურთხევის გაცემასთან დაკავშირებით.
ჩემი პასუხის შემდეგ შენ არ მოგიწევს შენსავე კითხვებზე პასუხის გაცემა?
1. მოციქულებზე კი არა ქრისტეზეა ლაპარაკიარსენ იყალთოელის მიერ ქართულად გადმოთარგმნილ განწესებაში: "ვინცა ვინ არა დასწერდეს ჯუარსა, ვითარ ეგრე ქრისტეცა, შეჩუენება". ხედავ,
პირველად კურთხევა მოციქულებმა ქრისტესგან მიიღეს, ამაღლების წინ, მართალია წმ. წერილში ნათქვამი არ არის თითების როგორი წყობა ჰქონდა მაცხოვარს, მაგრამ რაკიღა კურთხევის წესი გულისხმობს გარკვეულ წყობას, საფიქრალია, რომ კურთხევის დროს თითების წყობა სწორდ მაცხოვრისგან მიიღეს მოციქულებმა. ამიტომაც არის ნათქვამი მონოფიზიტთა მიღების წესში "ვინცა ვინ არა დაწერდეს ჯუარსა ვითარ ეგრე ქრისტეცა"-
საერთოდ, ორი თითით კურთხევის და პირჯვრისწერის საუკეთესო საბუთს წარმოადგენს უძველესი ხატმწერლობა, როგორც კატაკომბური, ასევე გვიანდელი ფერწერული. მეტსაც გეტყვი, წმიდა ხატმწერები ქრისტეს და მოციქულებს კი არა ძველი აღთქმის წინასწარმეტყველებსაც კი ორთითიანი წყობით გამოხატავენ იმის აღსანიშნად, რომ ისინი ყველა მაცხოვარს, ორბუნებოვანს, სრულ ღმერთსა და სრულ კაცს ელოდნენ.
იქნებ მითხრა, სადმე ხომ არ გეგულება სამთითიანი წყობით გამოხატული რომელიმე ძველაღთქმისეული წმინდანი, ან მაცხოვარი, ან მოციქული. ან იქნებ მითხრა რომელი წმიდა მამა ასწავლის სამი თითით პირჯვრისწერას? მაგრამ, მოდი შენს შეკითხვებს დავუბრუნდეთ:
პირველ საუკუნეებშიც პირჯვრისწერა იყო ორი თითით. ამას კატაკომბური ხატმწერლობა ადასტურებს. რაც შეეხება წერილობითად მიღებულ განწესებას პირჯვრისწერაზე ის უკვე ქრისტოლოგიურ დავებს განეკუთვნება. კონკრეტული კრების განჩინება გნებავს? კი მაგრამ შენთვის ეკლესია კრება არ არის? ეკლესია კონკრეტულ კრებაზე უფრო მეტია. ის თვითონ არის კრებითობის ყველაზე სრული გამოხატულება. ეკლესიამ ძველთაგანვე მიიღო მონოფიზიტთა მიღების წესი, სადაც არის სწორედ კრებითად მიღებული ფორმულა: "ვინცა ვინ არა დასწერდეს ჯუარსა ორითა თითითა, შეჩუენება".
ეკლესიის წეს-
1551 წელს, მოსკოვში, ივანე IV მოიწვია კრება, რომელსაც "ასმუხლიანი" უწოდეს (კრებამ მიიღო ასი მუხლი), სადაც ეს ანტიმონოფიზიტური ფორმულა პირჯვრისწერისა რუსმა მამებმაც გაიმეორეს. გარდა ამისა არსებობს მთელი რიგი ისტორიული მოწმობები (იხ. ფ. კაპტერევის, ფ. ჩერნიგოველის და სხვათა ნაშრომები), სადაც ცხადად არის ნაჩვენები, რომ ფორმულირების სახით, პირველად (თუ მეხსიერება არ მღალატობს XI-
და ბოლოს, იმედია ისევ არ მიწყენ... ჩემი მისამართით გამოსროლილი "კოლკოსტები" ვერც შენს მახვილგონივრულობას წარმოაჩენს და ვერც რაიმე უპირატესობას ჩემს წინაშე. რატომღაც არ შეგიძლიათ სერიოზული განსჯა... შთაბეჭდილებას მიტოვებთ, რომ მოზრდილი ადამიანების ფორუმის ნაცვლად საბავშვო ბაღში შევაბიჯე... თუ ასე არ არის, მაშინ ... კეთილი ინებე და ეხლა თავად დამიმტკიცე შენივე მოთხოვნები სამი თითით პირჯვრისწერისა და იესუს სახელოვანი კურთხევის გაცემის თაობაზე.
კანუდოსელი -
1. რატომ არ მიპასუხე პირდაპირ ევქარისტიულ ერთობაზე? შენ ხომ იცი, რომ თითქმის 10 წელი იყო ევქარისტიული ერთობა მიუხედავად ტრადიციის სხვაობისა? 10 წელი ეს 10 თვე არაა, რომ თქვა გამორკვევის პერიოდი იყო...
2. ისევ ჯიუტად იმეორებ შენეულ განმარტებას ჩემეული პირჯვრისა ის, რომ სამ თითს ვიდებთ სხეულზე არ ვაღიარებთ, რომ ჯვარს ეცვა სამება -
ახლა შენ ამტკიცებ, რომ რადგან იდებთ -
იმედია გასაგებია.
პ.ს. რაც შეეხება ჩემს სტილს, მე ეგეთი სტილი მაქვს, ამით არანაირად არ ვამცირებ შენს პოზიციას... პოზიციის შესახებ ჩემს კომენტებშია.
მხევალი ნინო -
nanuca – ძველმართლმადიდებელ, როდის მთავრდება ძველმართმადიდებლობის ხანა და როდის იწყება ახალი?
ქევანა -
აუ არ გეწყინოს და ასე მოუხერხებელია, თითები ჩამენასკვა თან რუსი პატრიარქისგან რომ არ მივიღოთ ინსტრუქცია, არ შეიძლება?
(ციტატა) ძველმართლმადიდებელი: "მეტსაც გეტყვი, წმიდა ხატმწერები ქრისტეს და მოციქულებს კი არა ძველი აღთქმის წინასწარმეტყველებსაც კი ორთითიანი წყობით გამოხატავენ იმის აღსანიშნად, რომ ისინი ყველა მაცხოვარს, ორბუნებოვანს, სრულ ღმერთსა და სრულ კაცს ელოდნენ".
მაკურთხებელი მარჯვენა სხვაა. როცა ქრისტე გვაკურთხებს, მაშინ მას ორი თითი აქვს გამართულად შეტყუპებული და ამით ჩვენ გვწერს პირჯვარს, თვითონ კი არ იწერს, ეს არის სხვაობა. ჩვენ როცა ვიწერთ პირჯვარს, სხვაა, ჩვენ (რაღა ჩვენ, სასულიერი პირი ანუ) რომ ვწერთ პირჯვარს, სხვაა.
(ციტატა) ძველმართლმადიდებელი: "საქართველოს ოფიციალური ეკლესიის პატრიარქ ეფრემის დროს, მისივე კურთხევით გამოცემულ "ლოცვანში" პირჯვრის წერის შესახებ ნათქვამია..."
მე გეტყვი ჩვენი პატრიარქის კურთხევით გამოცემულ წიგნს მართლმადიდებლობად შედგომის შესახებ, სადაც პირჯვრის წერის სხვა წესია მოცემული (უწერია რაშიც). ხომ ვერ მეტყვი რას ნიშნავს ეს?
კანონისტი -
Νικόλαος -
სურ. 1
ასე რომ სამი თითით პირჯვრის წერით გამოვხატავთ სამების ერთიანობას და ქრისტეს ორ ბუნებიანობასაც ორი მოხრილი თითით, განსხვავებით არაქალკედონური ეკლესიაბისგან რომლებსაც ერთი თითი აქვთ აღმართული, საიდანაც ჩანს ქრისტეს შერეული ან ერთბუნებიანობა.
(ციტატა) (კანონისტი) ლათინური წესის ქრისტიანები ხუთივე თითს გაშლილად იდებენ და ამით აღიარებენ ხუთჭრილობიან ჯვარცმულ მაცხოვარს...
ძველმართლმადიდებელი -
ბოლოს და ბოლოს თვითონ ხომ მედავებით თქვენი წესის, სამი თითით პირჯვრისწერის გამო?
პირჯვრისწერისადმი დამოკიდებულებაში ნუ გამაკრიტიკებ, ჩვენ ორივეს ერთი და იგივე დამოკიდებულება და პრინციპი გვაქვს ამ საკითხში. თქვენ ისე იცავთ სამ თითს, როგორც მე ორს. ასე რომ თუ სურვილი გვაქვს უნდა გავარკვიოთ რომელია უფრო ძველი და რომელი უფრო არის მართლმადიდებლური დოგმატური სწავლების გამომხატველი.
იცოდნენ კი წმ. მამებმა სამი თითითი პირჯვრისწერის წესი. სად, ვისთან არის ეს გადმოცემული?
ასე, რომ ლათინები რას აკეთებენ, ჩვენ, მართლმადიდებლებს არ გვაღელვებს.
პატივისცემით. ძველმართლმადიდებელი.
(ციტატა) (Νικόλαος): ვიცი როგორ იწერენ მიაფიზიტები პირჯვარს, რომლებიც მართალია არ არიან მონოფიზიტი ევტიქიანისტები, მაგრამ მიაფიზიტობა მონოფიზიტების ერთერთ ვარიანტად განიხილება და შესაძლებელია პირჯვრისწერაც ერთნაირი ჰქონდეთ: საჩვენებელი თითი აღმართული, და ცერა თითი დანარჩენ სამთან შეტყუპებული, როგორც ამ კოპტურ ხატზეა მოცემული (ხატი (№ 1) იხ. ზემოთ:
ძველმართლმადიდებელი -
(ციტატა) (კანუდოსელი): ახლა დრო მაქვს ძალიან ცოტა ამიტომ ორი შენიშვნა:
1. რატომ არ მიპასუხე პირდაპირ ევქარისტიულ ერთობაზე? შენ ხომ იცი, რომ თითქმის 10 წელი იყო ევქარისტიული ერთობა მმიუხედავად ტრადიციის სხვაობისა? 10 წელი ეს 10 თვე არაა, რომ თქვა გამორკვევის პერიოდი იყო...
2. ისევ ჯიუტად იმეორებ შენეულ განმარტებას ჩემეული პირჯვრისა ის, რომ სამ თითს ვიდებთ სხეულზე არ ვაღიარებთ, რომ ჯვარს ეცვა სამება -
ახლა შენ ამტკიცებ, რომ რადგან იდებთ -
ნუ ახდენ ძალადობას უაზროდ ჩვენს წესზე....ჩვენი წესის შესახებ მსჯელობისთვის არ უნდა აიღო ჩვენი წესი და დაურთო შენი განმარტება, არამეტ აიღო ჩვენი და გამოიყენო ჩვენივე განმარტება -
იმედია გასაგებია
პ.ს. რაც შეეხება ჩემს სტილს, მე ეგეთი სტილი მაქვს, ამით არანაირად არ ვამცირებ შენს პოზიციას....პოზიციის შესახებ ჩემს კომენტებშია.
ძველმართლმადიდებელი -
მე კი წარმოგიდგენ როგორ ევედრება დეკანოზი ამბაკუმი მეფე ალექსი მიხეილის ძეს გადახედოს ნიკონის რეფორმას. ამ სავედრებელ არზებში (მგონი სულ ხუთი არზა მისწერაამბაკუმმა მეფეს). ეს კი ნიშნავს, რომ მას ჯერ კიდევ ჰქონდა იმედი რომ ყველაფერი გასწორდებოდა.
ჩემო ძვირფასო მეგობარო, თუ აკვირდები, ყველანი მე მთხოვენ ორი თითით პირჯვრისწერის წესის დასაბუთებას პირველივე საუკუნიდან. რატომ ხომ ვერ მეტყვი? გასაგებია რომ გაინტერესებს, მაგრამ თუ დაინტერესებულხართ ყველანი, თქვენი სამი თითი საიდან მოდის. მე არ ვიცი. თუ თქვენ იცით, მეც გამარკვიეთ.
არადა ისე გამოდის, რომ რაღაც პასუხისმგებლობას მე მაკისრებთ და თავად კი არ გინდათ იკისროთ პასუხისმგებლობა.
საკუთარ თავს თუ დაუმტკიცეთ, რომ სამი თითი მოციქულებისგან მოდის, წმიდა მამები პირველივე საუკუნიდან ასწავლიდნენ და მართლები იყვნენ 1667 წლის მამები როცა ამბობდნენ სამი თითი მოციქულთაგან მოგვეცაო. საიდან ასეთი მტკიცება, სად წერია ამგვარი რამ. რომელი წმიდა მამა ასწავლის ამგვარ რამეს. თუ თქვენ არ გაქვთ პასუხი, თქვენს მოძღვრებს ჰკითხეთ. მე დაგელოდებით.
პატივისცემით: ძველმართლმადიდებელი.
P. S. მოდი ნუ იტყვი რომ მე ვარ ჯიუტი. რაში გამოიხატება ჩემი ჯიუტობა, ნუთუ იმაში, რომ ვცდილობ წყაროებით გიპასუხო და იგივე მოგთხოვო?
აბა დააკვირდი ჩვენს შორის დიალოგს, ვის პასუხებში უფრო მეტი წყაროა დამოწმებული.
შენს პასუხებში არ არის არც ერთი წყარო.
შენ ისე ჩაუარე არსენ იყალთოელის "დოგმატიკონს", ასმუხლიანი კრების დადგენილებებს, მონოფიზიტების მიღების წესს მართლმადიდებლურ ეკლესიაში, თითქოსდა ეს რაღაც უმნიშვნელო ცნობები იყოს.
მგონი მაქვს უფლება, თუ მედავები, მოგთხოვო, თუნდაც ძმურად, გამარკვიო, თუ ფიქრობ, რომ მე ვცდები, შენი პოზიციის სისწორეში.
შენ კი მაინცა და მაინც ჩემი მტიცებულებების პოზიციებს არჩევ.
მე მეტიც შემიძლია გიჩვენო, მაგრამ მგონი უკვე შენი წესებით ვთამაშობ.
არც ეგეთი გულუბრყვილო ვარ, თუ ასე ფიქრობ.
შენი ეკლესიის ჩვეულების სისწორე დამიმტკიცე. წარმომიდგინე სამი თითით პირჯვრისწერის დამადასტურებელი კანონიკური მასალა (აუცილებლად XVII საუკუნემდე პერიოდის) და ჩავთვლი რომ უნდა გავაგრძელო შენთან დიალოგი, თუ არა და, იმან გაიმარჯვოს ვისაც მეტი საბუთი აქვს თავისი პოზიციის დასამტკიცებლად.
პატივისცემით: ძველმართლმადიდებელი.
afxazi -
ყველა შემთხვევაში მოვიძიებ ამ ნაშრომს.
ძველმართლმადიდებელი -
კანუდოსელი -
პ.ს.
წყაროები მაქვს და იმაზე მეტი რაც შენ გინდა...ეჰ...დაიწოს სამსახური.
ძველმართლმადიდებელი -
პატივისცემით: ძველმართლმადიდებელი.
(ციტატა) (მხევალი ნინო) ვაიმე, დამღალე რა გოგი.
პირჯვრის გადაწერის აუცილებლობაზე არც არავინ დაობს, მაგრამ შენ როგორ გგონია, თავიდანვე ორი თითით იწერდნენ პირჯვარს>? ან იცი რა იმაინეტრესებს, სამი თითით პირჯვრის გადაწერა, რომელიც მამა, ძეს და სულიწმინდას აღნიშნავს და ამ პირჯვურს გადაწერაში ასევე ქრისტე ორბუნევნობას აღნიშნავ, ხელისგულზე მიტყუპებული ორი თითით, დარღვევა რაში გამომდინარეობს?
ძველმართლმადიდებელი -
რატომღაც არავინ მპასუხობს, სამი თითით პირჯვრისწერა ვინ გვასწავლა? ნინო, შენ იცი რამე ამის შესახებ? თუ იცი, ძალიან გთხოვ, გამანათლე.
Νικόλαος -
კარგი. ეგ ხატი იმიტომ დავდე რომ მეჩვენებინა რომ მონოფიზიტური დატვირთვა სამი თითით პირჯვრისწერაში არ არის, მოდი ეხლაც ხატს დავდებ ოღონდ მართლმადიდებლურს, სერაფიმე საროველის:
სურ. 2
თუ მე არ მსმენია ეს იმას არ ნიშნავს რომ სხვებსაც არ სმენიათ. კიდევ ერთხელ ვამბობ ორი თითით პირჯვრის წერა მართლაც ძველი წესია და ალბათ ამიტომ არ მსმენია ძველი წმინდა მამებისგან სამით პირჯვრის წერაზე, მაგრამ ეს არ არის დოგმატური დარღვევა, სამაგიეროდ ახლად შერაცხული წმინდანები იწერდნენ სამი თითით პირჯვარს, იმიტომ რომ მათ დროს დამკვიდრებული იყო.
ბადრი -
afxazi -
ბადრი -
afxazi -
ბადრი -
agmsarebeli -
მალე ციტატებს დავწერ...
თქვენც ბატონ ედიშერს ეყრდნობით თქვენი პოზიციის გამოსახატავად?
არქიეპისკოპოსი პავლე:
2. რატომ არის მნიშვნელოვანი პირჯვრისწერის წესი?
პირჯვრისწერა მართლმადიდებლური ქრისტეანული სარწმუნოების ის აღმსარებლობითი ნიშანია, რომლის უმთავრეს დოგმატებს ყოვლადწმიდა სამების (მამის, ძისა და სულიწმიდის) და მისი მეორე იპოსტასის, -
როგორც პირჯვრის საწერი თითების წყობა, ასევე მათი მოძრაობის მიმართულება (ზემოდან ქვემოთ, შემდეგ კი მარჯვნიდან მარცხნივ) დოგმატური შინაარსის შემცველია და მათში ცვლილებების შეტანა ყოვლად დაუშვებელია. წმიდა მამათა განმარტებებით, პირჯვრისწერა აღნიშნავს ჯვარცმული ქრისტეს და წმიდა სამების აღიარებას. წმ. ბასილი დიდი ბრძანებს, რომ პირჯვრისწერის წესი ეკლესიას მიეცა ზეპირი გადმოცემით: "სასწაული ჯუარისა სახელისა მიმართ უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესსა მორწმუნეთა ზედა დაბეჭდუაი ვინ გუასწავა ჩვენ წერით?" (დიდი რჯულისკანონი, "მეცნიერება", თბილისი, 1975 წ., გვ. 506). წმ. ეპიფანე კვიპრელი კი აღნიშნავს, რომ პირჯვრისწერა არის მაცხოვრის ნიშანი, რომელიც ყოველთვის იქადაგება ჯვრის ნიშით "რამეთუ ქრისტე არს თავ და ეკლესიაი ასოი მისა და სძალ მის დიდისა, რომელი ქადაგის ყოველსა ჟამსა ნიშითა მით ჯუარისაითა" (შატბერდის კრებული, თბილისი, 1979 წ., გვ. 139, ედ. ჭელიძე. "ეკლესია -
პირჯვირსწერა არის ჯვარცმული ქრისტეს აღიარება და მისი ჯვარცმით კაცობრიობის ცოდვის წყევისაგან გამოხსნის რწმენის გამოხატულება, ამიტომაც წმ. კირილე იერუსალიმელი გვასწავლის: "ნუ შეგვრცხვება აღიარება ჯვარცმულისა და შუბლზე აშკარად ვქმნათ თითებით, ბეჭედი ჯვარი" (ედ. ჭელიძე, დასახ. ნაშრ. გვ. 188).
(ციტატა) (ბადრი): მე ვიცი, რომ საეკლესიო იერარქიას აქვს კადნიერება ესა თუ ის არადოგმატური წესი შეცვალოს ეკლესიაში. ასე რომ, მე რასაც მასწავლის ეკლესია ვიღებ. და რა გაღელვებთ თქვენ ვერ ვხვდები.
ძველმართლმადიდებელი -
შემდეგ, ედიშერ ჭელიძის წიგნის სულაც არ არის ძველმართლმადიდებელთა თავსატეხი. ჭელიძემ პასუხი მიწერა კონკრეტულ პიროვნებებს და არა საზოგადოდ ძველმართლმადიდებლობას. დაიმოწმეთ რაც გნებავთ ჭელიძის წიგნიდან, მზად ვარ გიპასუხოთ.
რაც შეეხება იმას, რომ მისი წიგნიდან ციტატებს ვიმოწმებ, რა არის ცუდი ამაში? მითუმეტეს, თუ აზრი მართლმადიდებლურად არის გადმოცემული და საერთოა ორივე მხარისთვის. თანაც მე დავიმოწმე ჭელიძის წიგნიდან არა ჭელიძე, არამედ იოანე ოქროპირი და ეპიფანე კვიპრელი.
(ციტატა) (ბადრი) -
ძველმართლმადიდებელი -
(ციტატა) (afxazi) -
ამ შემთხვევაში საკითხი სხვა რამეს ეხება. სამწუხაროდ მე ის წიგნი არ მაქვს,ს ადაც ედიშერ ჭელიძეს პირჯვრის გადაწერის ისტორია აქვს გადმოცემული შესაბამისი ციტატებით. იმედია მოვიძიებ და დავწერ აქ.
ძველმართლმადიდებელი -
(ციტატა) (Νικόλαος) -
ძველმართლმადიდებელი -
ეხლა მითხარი, თუ ამ აზრით ამოძრავებთ სამ თითს, როგორ გამოვა, სამება გარდამოხდა მიწაზე, განკაცდა ღვთისმშობელში, ჯვარს ეცვა, მოკვდა, აღსდგა მესამე დღეს, მერე ამაღლდა და დაჯდა მარჯვენით მამისა? სამება?
ვერ ხვდებით სამი თითით პირჯვრისწერის აბსურდულობას?
რაც შეეხება ორ მოკეცილ თითს, ის არაფერს ნიშნავს. ამ პირჯვრისწერის დამკანონებელმა ბერძნებმა, რუსებს, მე-
სამი თითით შეიძლება მარილი მოაყარო საჭმელს (რუსები ასეც ამბობენ: "პეშვით იწერენო პირჯვარს"). პეშვი არ არის პირჯვრის გადასაწერი წყობა. თქვენ პირჯვარს იწერთ პეშვით, ჩვენ კი ქრისტეს ორბუნებოვნების აღმსარებელი ორი თითით. ის პირჯვრისწერისას აღმართულია ვითარც ბაირაღი; ვითარც ჩვენი მართლმადიდებლური აღმსარებლობის ბეჭედი და საჭურველი.
რაც შეეხება სერაფიმე საროველის ხატს, ის არის თქვენი ეკლესიის "წმინდანი", თანაც რეფორმის შემდგომდროინდელი და ამდენად, ჩვენთვის უავტორიტეტო. სხვათა შორის, რომ იცოდეთ, სერაფიმეზე არსებობს მონაცემები, რომ წარმოშობით იყო ძველმორწმუნე. ეს ძალიან საინტერესო საკითხია, თუმცა ამაზე როდესმე სხვა დროს ვილაპარაკოთ.
(ციტატა) (კანონისტი): ლათინური წესის ქრისტიანები ხუთივე თითს გაშლილად იდებენ და ამით აღიარებენ ხუთჭრილობიან ჯვარცმულ მაცხოვარს...
ძველმართლმადიდებელი: მერე ვინ თქვა, რომ ლათინები პირჯვარს სწორად იწერენ?! მათაც დარღვეული აქვთ პირჯვრისწერის წესი. რომის კატაკომბებსა და პირველი საუკუნეების ტაძრების მოხატულობებში უხვადაა ორი თითიანი წყობა, რაც მეტყველებს იმაზე, რომ პირველქრისტეანებისთვის ეს წყობა უცხო როდი ყოფილა. და ეს მოწმობები არის რომსა და იტალიაში.
http://www.oldorthodox.ge/xatebi.html (აქ წარმოდგენილია სხვადასხვა ქვეყნისა და სკოლის უძველესი ხატები).
http://www.oldorthodox.ge/qartuli_xatebi.html (აქ წარმოდგენილია ქართული ხატები).
რაც შეეხება სახელობით წყობას, რომლის შესახებაც შენ ლაპარაკობ, ასეთი წყობით თქვენს ეკლესიაში მღვდელი და ეპისკოპოსი აკურთხებს მორწმუნეთ. უცნობია საიდან მოდის ეს წყობა. ამჯამად ვთარგმნი მასალას ამ საკითხზე, რასაც ინტერნეტშიც დავდებ. ის არ შეიძლება მოდიოდეს ქრისტესგან, რადგან გაუგებარია ბერძნულენოვანი (ზოგიერთი, სხვა ვარიანტით -
კანონისტი -
sopo... ციტატა(dzvelmartlmadidebeli): sopo არ შეიძლება თქვენს მიერ მოტანილი მაგალითი პატერიკიდან მივუყენოთ განსახილველ საკითხს. ეს მაგალითი, ჯერ ერთი, არის გამონაკლისი, ხოლო გამონაკლისები ეკლესიაში წესად არ მიიღება, და მეორეც, თუ ასე ვმსჯელებთ, მაშინ რას ერჩით პაპისტებს, პროტესტანტებს, იეღოველებს, ბაპტისტებს, კვაკერებს და მრავალ მათნაირთ, ისინიც ხომ თავიანთ გემოზე "ხტუნაობენ" და "ადიდებენ" უფალს?
ეს პატერიკი ვფიქრობ შეიძლება მივუყენოთ განსახილველ საკითხს, რადგან, მართალია გამოაკლისები არ მიიღება ეკლესიის წესად, მაგრამ არც მხოლოდ დოგმატებია ჩვენი უფალი , ის სიცოცხლეა, სიყვარულია, ანუ მშრალი დოგმატების უკან უფლის დაკარგავა არ უნდა მოხდეს, ძალიან მეეჭვება მისთვის პირჯვრის გადაწერის თითების რაოდენობის და ნათლობის წესის აღსრულების გამო ასეთი კატეგორიული დამოკიდებულება -
პირჯვრის გადაწერაზე იყალთოელის დამოკიდებულება მიმართული იყო მონოფიზიტების დამოკიდებულებისადმი, ანუ ქრისტეს ერთბუნებრიობის აღიარების წინააღმდეგ, რაც შეეხება სამი თითით გამოსახვას რითაც ვაქებთ ვადიდებთ წმ სამებას, და ჯვრის გამომხსნელ ძალას და ამასთან უფლის ორბუნებრიობას ვაღიარებთ ორი მოკეცილი თითით ეს ქრისტიანულ სწავლებას არ ეწინააღმდეგება, არც არსენ იყალთოელის დამოკიდებულებას.
თუნდაც ზევით წმ. სერაფიმე საროველის ხატით რამე დააკლდა ამ უდიდეს წმინდანის ღვაწლს პირჯვის სამი თითი გამოსახვით
და ასევე შთაფლვით ნათლობაზე "თუ რომელიმე ეპისკოპოსმა ან მღვდელმა შეასრულოს არა სამი ნათლისღება ერთი საიდუმლოსი, არამედ ერთი ნათლისღება უფლის სიკვდილის მიმართ, განიკვეთოს" ანუ აქ ლაპარაკი განკვეთაზე არის იმ შემთხვევაში თუ არ მოხდება ეს სამგზის, ამაზეა ქცენტი და არა შთაფლვაზე, შინაარსზეა ლაპარაკი და არა გარეგნულზე -
ვფიქრობ დღეს განხეთქილების არსებობა ამ მიზეზების გამო დაფიქრებას საჭიროებს...
damiane80 -
ეგ რა მაგის პასუხია და ისე კათოლიკები როგორციწერენ პირჯვარს, თითების წყობას ვგულისხმობ? მე მგონი მაგათ აქვთ ზუსტად 2 თითი გაშლილი და 3 შეერთებული, თუ ვცდები?
კანუდოსელი: მე ქართველების არ მესმის, თორე რუსი სტაროობრიადცების დამოკიდებულება სრულიად გასაგებია. მარა სწორხაზოვნება, რომ ისაა სქიზმა და მეტი არაფერი (აგერ ზემოთა პოსტში კინოტელთან) -
პრობლემა სხვაა...მათ ამხელა პერიოდის გამო არ ჰქონდათ სასულიერო აკადემიები და ამიტომ იქ დონე ისეთია, რომ ბევრი შავბნელი "მართლმადიდებელი" მათთან შედარებით ინტელექტუალურ ზენიტს მოგაგონებს ნუ, რას იზავ...ასეა რეალობა და უფრო მთავარი რეალობა ისაა, რომ დანაშაულის ლომის წილი მოსკოვზეა და სქიზმის ინსპირირებაც მან დაიწყო. ამიტომ სრულიად გასაგებია ჩემთვის მათი პოზიცია, როგორც გაბრაზებულების პოზიცია...თუმცა ეს გულუბრყვილო თითების და სხვა სიმბოლოების ჩაციკლული თეორიები ცხადია ღიმილის მომგვრელია.
პ.ს. ისე, მეტად საჩოთირო საკითხთან დაკავშირებით ნეტა რას ფიქრობს მეძველწესე: უკვე იმდენია ეს მეძველწესეთა ეკლესიები, რომ ძნელია გაიგო, სად და როგორ ხდება ავაკუმთან კავშირის ძიება, თანაც ეპისკოპატი არ ჰყავდათ და ამიტომ რა უწყვეტ ჯაჭვზეა საუბარი და მით უმეტეს საქართველოში.
მოკლედ ამოსავალი წერტილი ამ ყველაფრიდან ისაა მაინც, რომ ეგენი არიან მსხვერპლი და არა მიზეზი, მათ სდევნიდნენ, ხოცავდნენ, წვავდნენ (თავადაც იწვავდნენ თავს -
ძველმართლმადიდებელი -
რაც შეეხება "საჩოთირო" საკითხებს: თქვენი "მართლმადიდებლური" ეკლესიები უფრო მეტია, ვიდრე ძველმართლმადიდებლური, ასე რომ, იქ საერთოდ გაუვალი უღრანი ტყეა. ამბაკუმს აღიარებს და პატივს სცემს ყველა ძველმართლმადიდებელი, თქვენი მოძღვრებივით (მაგალითად, არჩილ მინდიაშვილივით) სტალინის მეხოტბეები როდი არიან.
რაც შეეხება იერარქიის უწყვეტობას, ვინ გითხრათ რომ ძველმართლმადიდებლებთან იერარქია გაწყდა? იერარქია და ხელდასხმა გაწყდა თქვენთან, რადგან არ ხართ ჭეშმარიტი, მოციქულებრივი ნათლობით, სამგზის შთაფვლით, მონათლულები. ასე, რომ საკუთარ უბედურებაზე იფიქრეთ.
ბადრი -
ძმაო! გასაგებია, რომ იყო, მაგრამ იერარქიამ, რომელსაც აქვს უფლება, ახალი წესი შემოიღო. ერესია? თუ ერესი არაა რა გინდა? იერარქიას ხომ არ მოვთხოვოთ აღაპის მერე გვაზიაროს? ან წმიდა ნაწილები სახლში გაგვატანოს?
ძველმართლმადიდებელი -
კი, ცდები... იმიტომ, რომ მათაც დაარღვიეს პირჯვრისწერის წესები... მაგრამ სწორადაც რომ ჰქონდეთ, რა გასაკვირია, ეგ "ლათინური" წესი კი არ არის, ძველი, ქრისტეანული წესია. ბევრი რამ რომის ეკლესიასაც შემორჩა ძველი ქრისტეანობიდან, ამიტომ გარკვეულ საკითხებში თანხვედრა არ უნდა გაგვიკვირდეს.
afxazi -
ამისთვის გაფრთხილება. აქამდე საუბარი ნორმალურად მიდიოდა. გთხოვთ ნუ გადაზრდით ჩხუბში. ამისთვის კი მსგავს ფრაზებს მოერიდეთ.
ძველმართლმადიდებელი
ფ. მელნიკოვი
ორი თითი თუ სამი თითი
პირჯვრის საწერი თითების რომელი წყობაა უფრო ძველი, სწორი და მისაღები -
ახალმოწესეთა ეკლესია, თავის საეკლესიო გამოცემებში, მ. შ. ღვთის სჯულის სახელმძღვანელოებში, დღემდე ამტკიცებს, რომ ორი თითით პირჯვრისწერა არის სომხური, მწვალებლური ჩვეულება, ხოლო სამი თითით პირჯვრისწერა -
თუ ჩვენს "განათლებულ" საუკუნეში, თითქმის ურწმუნო და ამ საუკუნის "კულტურულ", "განათლებულ" და ყოველგვარი ლიბერალიზმით გაჟღენთილი ადამიანებისთვისაც კი პირჯვრისწერის საკითხს გააჩნია ასეთი უდიდესი აღმსარებლობითი მნიშვნელობა, უნდა წარმოვიდგინოთ როგორი მნიშვნელობა ექნებოდა მას XVII საუკუნის ღვთისმოსავ მორწმუნე ერში, რომლისთვისაც ყოველ საეკლესიო წესს გააჩნდა უდიდესი მნიშვნელობა.
ორი და სამი თითის საკითხი მაშინ იყო საშინელი, საბედისწერო და საშიში; ეს იყო სიკვდილ-
და მაინც, რატომ უარყვეს იმ დროინდელმა რუსმა ღვთისმოსავმა მღვდლებმა და მათმა სულიერმა შვილებმა ამსოფლიური სიკეთე და წავიდნენ საშინელ წამებასა და სიკვდილზე, ორი თითით პირჯვრისწერა კი არ უარყვეს? რადგან ამის მტკიცე და ნამდვილად შეურყეველი საფუძვლები გააჩნდათ.
1. ქრისტეანობა არის ჯვრისმტვირთველობისა და ღმერთკაცობის რელიგია. "ქრისტეანული მისტერიის ცენტრში დგას გოლგოთის ჯვარი და ღმრთის ძის, ქვეყნიერების მაცხოვრის, ჯვარზე ვნება და სიკვდილი. ღმრთის ძეში, ღვთაებრივ ადამიანში, ღმერთკაცში მოიაზრება მთელი კაცობრიობა, ადამიანთა მთელი სიმრავლე. კაცობრიობა არის ღმერთკაცობის ნაწილი; ქრისტეანობა არსებითად ანთროპოლოგიურია და ანთროპოცენტრული, მას ადამიანი გამოჰყავს წარმოუდგენელ, ზეციურ სიმაღლეზე.
წმიდა სამების მეორე პირი, ძე ღმრთისა, მოვიდა კაცის სახით. ამით ადამიანი დგას ყოფიერების ცენტრში, მასშია სამყაროს შექმნის მთელი აზრი და მიზანი. ეს ქრისტეანული მსოფლმხედველობა და აღმსარებლობა გამოიხატება სწორედ ორი თითით. ჯერ კიდევ წმ. კირილე იერუსალიმელი (IV ს.) ამბობდა: "ნუ შეგვრცხვება აღსარება ჯვარცმულისა, და გაბედულად ვქმნათ თითებით ბეჭედი ჯვარი". ანუ თითებით ვქმნათო აღსარება ჯვარცმულისა. სწორედ ჯვარცმულისა და არა სხვა ვინმესი.
ქრისტეანული აღმსარებლობის სათავეში დგას ძე კაცისა, რომელმაც ჯვარს მიამსჭვალა ჩვენი ცოდვები. როგორც წმ. პეტრე დამასკელი (VIII ს. სხვა მონაცემებით XII ს.) ბრძანებს: "ორი თითი და ერთი ხელი წამოაჩენენ ჩვენი ჯვარცმული უფლის, იესუ ქრისტეს ორ ბუნებას, ერთ იპოსტასში შეერთებულს" ("სათნოთმოყვარება"). ორ თითიან წყობაში საჩვენებელი თითი წარმოადგენს ქრისტეს კაცობრივი ბუნების, ხოლო მის გვერდით მყოფი საშუალო, ღმრთის ძის ღვთაებრივი ბუნების სიმბოლოს, თანაც, კატეხიზმური მოთხოვნით, ეს თითი უნდა იყოს ოდნავ მოხრილი, რაც აღნიშნავს, რომ: "უფალმა მოსდრიკა ზეცა და გარდამოხდა დედამიწაზე".
დანარჩენი თითები, ცერი და ბოლო ორი თითი, ერთმანეთთან შეერთებულია წმიდა სამების აღსარების ნიშნად.
როგორც ვხედავთ, ორი თითით პირჯვრისწერის წყობა მოიცავს ხუთივე თითს -
იგივეს ქადაგებს პირჯვრისწერის ორთითიანი წყობაც და სრულ თანხმობაშია სახარებასთან და მოციქულთა ქადაგებასთან.
სამთითიან წყობაში კი არ არის ეს ცენტრალური, ქრისტეანული აღმსარებლობა და არც ეს სამოციქულო ქადაგება. 1667 წლის მოსკოვის კრებამ დოგმად მიიღო: "პატიოსანი და ცხოველმყოფელი ჯვრის ნიშანი ვქმნათ მარჯვენა ხელის პირველი სამი თითით: დიდი თითი, საჩვენებელი და შუათითი შევკრათ ნიშნად მამისა და ძისა და წმიდისა სულისა, ხოლო ბოლო ორი -
ამ დადგენილებაში, ღმრთის ძეზე, როგორც ღმერთკაცზე, როგორ იესუ ქრისტეზე, რომელიც ჯვარს ეცვა, ერთი სიტყვაც კი არ არის ნათქვამი. სამ თითში კი ქრისტეს ღმერთკაცობის არავითარი აღიარება არ არის. ეს არის ჯვრის ნიში ღმერთკაცის გარეშე, ქრისტე მაცხოვრის გარეშე. კრებაზე ისიც კი არ თქვეს, რომ ქრისტე, თავისი ორი ბუნებით, წმიდა სამებაში ყოფილიყო მოაზრებული.
როგორ შეეძლოთ იმდროინდელ ღვთისმოსავ ადამიანებს უარეყოთ ორი თითით პირჯვრისწერა -
აი ასე ეცმევა ჯვარს წმიდა სამება უქრისტეოდ, მისი კაცობრივი ბუნების გარეშე, ადამიანობის გარეშე. უკიდურეს შემთხვევაში, ამ ველურ ნიშანში, უარყოფილია ქრისტეანობის არსი, მისი გული, მისი ცენტრალური აზრი და მიზანი. სამი თითის მიღება მხოლოდ იმ შემთხვევაში მკვიდრდება, როდესაც არ გესმის ქრისტეანობის აზრი და მნიშვნელობა, ან კიდევ, როდესაც ამკვიდრებენ მას ძალდატანებით.
2. არც აღმოსავლელი პატრიარქებს, არც რომელიმე ავანტიურისტს, რომელიც მოსკოვში ჩამოდიოდა სხვადასხვა ქვეყნიდან იმ დროს და ერეოდა საეკლესიო საქმეებში, არ შეეძლო თუნდაც ერთი რომელიმე ავტორიტეტული წყაროთი დაესაბუთებინა ქრისტეს ეკლესიისთვის ასეთი უცხო წესი. კრებას შეეძლო დაემოწმებინა მხოლოდ სოფლის მცხოვრებლები. ვერაფერს იტყვი -
სამი თითით პირჯვრისმაწერალთა ამ დაუსაბუთებელი ჩვეულების საპირისპიროდ და ორი თითით პირჯვრისწერის დასაცავად, ღვთისმოსავმა მღვდლებმა წარმოადგინეს საკმაოდ საფუძვლიანი და ავტორიტეტული წყაროები. წმ. კირილე იერუსალიმელისა და წმ. პეტრე დამასკელის ზემოთ დამოწმებული წყაროების გარდა ისინი იმოწმებდნენ წმ. მელეტი ანტიოქიელის (IVს), ნეტ. თეოდორიტე კვირელის (IV ს.), ღირ. მაქსიმე ბერძენისა (XVI ს.) და აღმოსავლეთის ეკლესიის მამათა გამონათქვამებს. შემდეგ იმოწმებდნენ რუსეთის ეკლესიის წმიდა მამებს, რომლებიც ყველანი, გამონაკლისის გარეშე, პირჯვარს იწერდნენ ორი თითით და 1551 წლის მთელს კრებას, რომელსაც ესწრებოდნენ ისეთი უდიდესი მამები, როგორებიც იყვნენ კრების თავმჯდომარე მაკარი (მოსკოვის მიტროპოლიტი), რომელსაც ისტორიკოსმა გოლუბინსკიმ "სახელგანთქმულთა შორის უდიდესი" უწოდა; ასევე, მოციქულთასწორნი გური და ბარსონუფი, ყაზანელი საკვირველთმოქმედნი; ფილიპე, შემდგომში მოსკოვის მიტროპოლიტი, იმ დროისთვის კი ჯერ კიდევ სოლოვეცის მონასტრის იღუმენი და მრავალი სხვა.
ასმუხლიანმა კრებამ არა მარტო დაადასტურა წმ. მელეტი ანტიოქიელისა და ნეტ. თეოდორიტეს მოწმობები, არამედ მიიღო კანონი, რომ ვინც არ დაიწერდა ჯვარს ორი თითით, ვითარ ქრისტე (იხ. კრების 31-
ორი თითით პირჯვრის მაწერალნი ეყრდნობოდნენ რუსეთის ყველა ღვთისმოსავ პატრიაქრს, რომელთა მიერ გამოცემულ წიგნებში დაკანონებულია და განმარტებულია პირჯვრისწერის ორთითიანი წყობა. შემდეგ მოდიოდა წმიდა ხატების უსასრულო მოწმობები, დაწყებული ყოვლადწმიდა ღვთისმშობლის ხატიდან, ღვთაებრივი ყრმით ხელში, რომელიც აკურთხებს ორი თითით და დაწერილია თვით ლუკა მახარობლის მიერ, მრავალი, სასწაულთმოქმედი ხატებით დამთავრებული, რომლებიც დაიწერა თვით რუსეთში.
როგორ შეეძლო რუსეთის ეკლესიას ყოველივე ამის შემდეგ დაეჯერებინა მოსკოვში სამათხოვროდ ჩამოსულ უცხოელებისა, რომელთა მტკიცებითაც ორი თითით პირჯვრისწერა თურმე იყო საშინელი სომხური ერესი? ამისი აღიარება იქნებოდა მთელი რუსეთის ეკლესიის ისტორიისა და მის წიაღში გაბრწყინვებულ წმინდანთა გმობის ტოლფასი. და არა მარტო რუსი წმინდანებისა, არამედ მოციქულებისა და თვით ქრისტესი, რომელიც ყველა ამ ხატებზე აკურთხებს ორი თითით.
არა, რუსეთის ღვთისმოსავ ეკლესიას არ შეეძლო ამაზე წასვლა, არ შეეძლო დაეგმო და ეკიცხა თავისი წმინდანები და ისტორია და მიჰყოლოდა მართლაცდა ერეტიკოსებისა და მგმობელების ტყუილს.
3. პირჯვრისსაწერი სამთითიანი წყობის გარეგნული სახეც კი ეზიზღებოდა ღვთისმოსავ რუს ხალხს. სამი თითი პეშვად არის შეკრული. ანუ ითხოვდნენ რათა საჩვენებელი და შუათითი მიდრეკილ ყოფილიყო ცერა თითთან. იმდროინდელ ნიკონიანურ წიგნებში პირჯვრისაწერი წყობა ასეც არის დასურათხატებული. ერთ ერთი რუსი მწერლის თქმით: "სამთითიან წყობაში ყველაფერი მოხრილია; ეს არის მონური ნიში" ("все в триперстии пригнуто, все согбенно; это какое-
და მართლაც, მან ნამდვილად მონობა მოუტანა ნიკონიანელთ: მათ თავიანთ ახალ ეკლესიაში დაკარგეს ყველა ის უფლება, რომელიც ეკუთვნის მართლმადიდებელ ხალხს და უსიტყვო მონებად გარდაიქცნენ. იტყვიან, რომ თითები მაინც სამების ნიშნად არისო შეკრული. მოსკოვის კრებათა და ამ კრებების ხელმძღვანელ ავანტიურისტ რეფორმატორთა წყევლა-
მოხდა შემაძრწუნებელი რამ: ღმერთის სახელით ჩადენილ იქნა ყველაზე საშინელი და საძაგელი დანაშაული! წმ. იოანე ოქორპირი შენიშნავს, რომ წმიდა სამების სახელს იყენებენ ჯადოქრებიც და მოგვებიც, რის გამოც, მათი ქმედება ხდება უმეტესად დანაშაულებრივი და წყეული.
სამთითიან წყობას ხალხში სრულიად სამართლიანად პეშვს (რუს. щепоть) უწოდებენ. ის არანაირად არ ჰგავს ძლევის ბაირაღს; ეს არის ყოველდღიური, სამზარეულო დანიშნულებისთვის დამახასიათებელი ნიშანი და მისი აღმართვა, როგორც ქრისტეანობის ძლევამოსილი ნიშანი, როგორც ქრისტეანული აღმსარებლობის ბეჭედი, როგორც ქრისტეს ეშმაკსა და სიკვდილზე ძლევის სიმბოლო -
მაშინ როდესაც, ორთითიანი წყობა, თავისი გარეგნული სახით გამოხატავს ჯვრის ნიშნს, ერში მას პირდაპირ ჯვარს უწოდებენ. ორი აღმართული თითი ზეცად, ღმრთისკენ აღგვიტაცებს. ეს ჭეშმარიტად არის გამარჯვებისა და ძლევის სიმბოლო.
ღმერთკაცობა აქ ჭეშმარიტად და მკაფიოდ გამოისახება ორი თითით, რომელიც არის კაცობრიობის ღმერთთან შერიგების სიმბოლო. ლამაზად და მკაფიოდ არის გამოსახული აქ წმ. სამებაც: სამი თითი აჩვენებს მსოფლიო ჰორიზონტს, როგორც თვით მაცხოვარმა უთხრა თავის მოწაფეებს " წადით, დაიმოწაფეთ ყველა ხალხი და ნათელი ეცით მათ მამის და ძის და სული წმიდის სახელით" (მათე 28:19) და დაამატა: "და, აჰა, მე თქვენთანა ვარ დღემუდამ ვიღრე ქვეყნის დასასრულამდე. ამინ" (მათე 28:20). ორი თითით პირჯვრიწერის ორთითიან წყობაში არის ყველაფერი: წმიდა სამებაც და ქრისტეს ორბუნებოვნების აღსარებაც.
4. სამი თითით პირჯვრისწერა რუს ხალხს თავს მოახვიეს ძალდატანებით: ის გახდა მართლმადიდებელ ქრისტეანთა უსასტიკესი დევნულების სიმბოლო. მის გამო აწამებდნენ უამრავ ღვთისმოსავ და მართლმადიდებელ ადამიანს, კლავდნენ, ცოცხლად წვავდენ... მთელი ქვეყანა შეიღება წმიდა მოწამეთა სისხლით... რუსეთის მილიონობით საუკეთესო შვილი იდევნებოდა ამ სამთითიანი წყობის არმიღების გამო. ამიტომაც გახდა ის ასეთი სიძულვილის საგანი. მრავალი მას ანტიქრისტეს ბეჭედსაც უწოდებდა, რადგან მხოლოდ მისი მიღების შემდეგ შეეძლოთ რუსეთში მორწმუნე ადამიანებს ეცხოვრათ მეტ-
5. ოფიციალურმა ეკლსიამ გარდა სამი თითისა მიიღო კიდევ ე. წ. სახელობითი წყობა, სადაც თითები ისეა დალაგებული რომ თურმე გამოხატავს მაცხოვრის სახელის პირველ და ბოლო ასოებს IС XC. 1666 წელს კრებმის მიერ გამოცემულ წიგნში " Жезл" ("კვერთხი") ამტკიცებენ, რომ თურმე ასეთი კურთხევის წესი თვით ქრისტეს დაფუძნებია კურთხევისთვის; ამაღლების წინ მან თურმე ამ სახელობითი წყობით აკურთხა თავისი მოწაფეები; ანუ აღუმართავს საჩვენებელი თითი, რითაც მიუნიშნებია ასოზე I., შემდეგ მოუხრია საშუალო თითი, რათა ის დამსგავსებოდა C-
იბადება კითხვა, რატომ დასჭირდა იესუ ქრისტეს, რომელმაც თავის მოწაფეები წარაგზავნა "ყველა ხალხის" გასაქრისტეანებლად, უპირველეს ყოვლისა კი ებრაელთა მოსაქცევად, ეკურთხებინა ისინი ბერძნული ან სლავური ანბანის მიხედვით, რომელიც, სხვათა შორის, იმ დროს გამოგონილიც კი არ იყო, -
ამიტომაც, ეს ზღაპარი, რომელიც ნიკონის რეფორმის დროს დაამკვიდრეს ბერძენმა და რუსმა იერარქებმა, უსასტიკესი დევნულებისდა მიუხედავად, ჭეშმარიტი მართლმადიდებლების მიერ არასდროს ყოფილა შეწყნარებული. ღვთისმოსავი ქრისტეანები დარჩნენ ჭეშმარიტად ქრისტეს კურთხევის ერთგულნი, რომელიც გამოიხატება ორი თითით, რომელიც ყველა ეროვნებისთვის მისაღებია, საერთოა და გასაგებია ყველა ენისთვის.
ბადრი -
მე სამი თითით ვაღიარებ წმიდა სამებას. ორი მოხრილი თითით იესო ქრისტეს ორ ბუნებას. ასე ვიწერ პირჯვარს. ასე მასწავლა ეკლესიამ. ერეტიკოსი ვარ?
afxazi -
ამისთვის კიდევ უკანასკნელი გაფრთხილება. ზოგს აქ გონია, რომ რადგან აზრის გამოთქმის უფლება აქვთ შეუძლიათ ყველაფერი თქვან. მოეშვი მსგავს ფრაზებს.
ძველმართლმადიდებელი -
afxazi -
ნუ ჭეშმარიტების წინაშე უძლურები ვართ.
რა გინდა ეხლა მითხარი, მიწვევ?
ძველმართლმადიდებელი -
ბადრი -
თქვენს მოძღვრებს არ შევხებივართ და ნურც ჩვენსას შეაგინებ. ჩვენი საუბარს რას მაგონებს იცი: ერთი და იგივე ხის სახელზე ორიკაცი რომ კამათობდეს და ერთი იძახდეს ამ ხეს ეკალი ქვია და მეორე აკაციაო. არადა ეკალიც და აკაციაც ერთიდაიგივე ხის სახელია. უბრალოდ ერთი უფრო შეწყნარებულია და მეორე არა.
afxazi -
ზემოთ მე დავწერე რომელი ფრაზებისთვის მოგეცი გაფრთხილება.
(ციტატა) (ძველმართლმადიდებელი): უბრალოდ ვმსჯელობ და ვკამათობ და ასეთ შემთხვევაში მცირედი პრინციპულობა შეურაცხყოფად არ უნდა მიიღო.
მსჯელობას არც მე ვეწინააღმდეგები, პირიქით, ჯანასღი მსჯელობა ეს მშვენიერია. მაგრამ როდესაც ეს მეორე მხარის დამცირების ხარჯზე ხდება, ის უკვე მსჯელობა არაა.
რა გამოდის ვინც სამი თითით იწერს პირჯვარს ყველა გზას აცდენილად გამოაცხადე და ესაა მსჯელობა?
სად დაგმო ეკლესიამ მანახე პირჯვრის გამოსახვის ეს სახე და ყველა ის ვინც ასე იწერს პირჯვარს და გავჩუმდები. ვგულისხმობ მსოფლიო კრების (რადგან ეკლესიის ხმას ის წარმოადგენს) დადგენილებას და არა რომელიმე პიროვნების ფრაზას, რომელიც შეიძლება დროის ან სხვა რამ მიზეზის გამოძახილი შეიძლება იყოს.
(ციტატა) (ბადრი): ძველმართლმადიდებელო, თქვენს მოძღვრებს არ შევხებივართ და ნურც ჩვენსას შეაგინებ.
ჩვენი საუბარს რას მაგონებს იცი: ერთი და იგივე ხის სახელზე ორიკაცი რომ კამათობდეს და ერთი იძახდეს ამ ხეს ეკალი ქვია და მეორე აკაციაო. არადა ეკალიც და აკაციაც ერთიდაიგივე ხის სახელია. უბრალოდ ერთი უფრო შეწყნარებულია და მეორე არა.
ძველმართლმადიდებელი -
ისე, არჩილ მინდიაშვილზე რომ ვთქვი სტალინის მეხოტბეა თქო, საწყენი რა გითხარი? მისი ქადაგება მოვისმინე ინტერნეტით და გამიკვირდა ისეთი რამეები ილაპარაკა იოსებ ბესარიონის ძეზე... რომ არ ელაპარაკნა და ცილი დამეწამებინა მაშინ ჰო, მაგრამ ილაპარაკა და მე რა შუაში ვარ?
მოვიტყუე?
ვინ გავლანძღე?
ციტატა(afxazi): ძველმართლმადიდებელო, ამისთვის გაფრთხილება. აქამდე საუბარი ნორმალურად მიდიოდა. გთხოვთ ნუ გადაზრდით ჩხუბში. ამისთვის კი მსგავს ფრაზებს მოერიდეთ.
ძველმართლმადიდებელი -
ერთს კი გეტყვი, აფხაზ (სახელი გაქვს ჩემთვის ძალზედ საპატივცემო), მე ყველა მოძღვარი როდი ვიგულისხმე... არიან ისეთებიც, რომლებიც.... (უკვე ვთქვი და აღარ გავიმეორებ...).
ყველა წესიერ მოძღვარს მივესალმები. თქვენსასაც და ჩვენსასაც... ისე, კარგი იქნებოდა რომელიმე მათგანთან ფორუმში გასაუბრება...
(ციტატა) (ბადრი): ბევრი რომ არ ვიკამათოთ გეკითხები: მე სამი თითით ვაღიარებ წმიდა სამებას. ორი მოხრილი თითით იესო ქრისტეს ორ ბუნებას. ასე ვიწერ პირჯვარს. ასე მასწავლა ეკლესიამ. ერეტიკოსი ვარ?
ძველმართლმადიდებელი -
(ციტატა) (afxazi): ძველმართლმადიდებელო, ზემოთ მე დავწერე რომელი ფრაზებისთვის მოგეცი გაფრთხილება. მსჯელობას არც მე ვეწინააღმდეგები, პირიქით, ჯანასღი მსჯელობა ეს მშვენიერია. მაგრამ როდესაც ეს მეორე მხარის დამცირების ხარჯზე ხდება, ის უკვე მსჯელობა არაა. რა გამოდის ვინც სამი თითით იწერს პირჯვარს ყველა გზას აცდენილად გამოაცხადე და ესაა მსჯელობა? სად დაგმო ეკლესიამ მანახე პირჯვრის გამოსახვის ეს სახე და ყველა ის ვინც ასე იწერს პირჯვარს და გავჩუმდები. ვგულისხმობ მსოფლიო კრების (რადგან ეკლესიის ხმას ის წარმოადგენს) დადგენილებას და არა რომელიმე პიროვნების ფრაზას, რომელიც შეიძლება დროის ან სხვა რამ მიზეზის გამოძახილი შეიძლება იყოს.
ძველმართლმადიდებელი -
რაც შეეხება იმას, რომ ეკლესიის ხმა მარტო მსოფლიო კრებაა, ვერ დაგეთანხმები. მაშინ მოგვიწევს მე და შენ ყველა იმ მწვალებლობის აღიარება (მ. შ. ლათინობისაც), რომელიც მსოფლიო კრებებს არ დაუგმიათ, რადგან გაჩნდნენ ბოლო, მეშივიდე კრების შემდეგ. სხვათა შორის, ლათინობის აპოლოგეტებს ზუსტად ეს არგუმენტი მოჰყავთ, "რომელმა მსოფლიო კრებამ დაგმო ლათინობა, რომ მწვალებლობად აცხადებთო".
კრებები კი მე დავიმოწმე. თუ გადახედავ ჩემს პასუხებს იქ იპოვი.
და ბოლოს, ერთგან უკვე დავწერე, რომ კრებითობის ყველაზე უდიდესი და სრული გამოხატულება არის თვით ეკლესია-
არ მეთანხმები?
sopo... -
მოძღვრებს აყენებთ შეურაცხყოფას თან ყველას ვინც ასე ასწავლის, ეს შეურაცხყოფაზე მეტია, იცნობთ მაინც პატიოსან მოძღვრებს რომლებიც უმკაცრესად ცხოვრობენ და მრევლსაც ამას სთხოვენ, თუნდაც არჩილ მინდიაშვილის ცხოვრებას თუ იცნობთ ასეთი ღვაწლის ადამიანი ბევრი არვიცი, ამდენი კეთილი საქმე განცხადებული თუ ჩუმად აღსრულებული,
თქვენი არგუნეტები:
(ციტატა) (ძველმართლმადიდებელი): ჯერ კიდევ წმ. კირილე იერუსალიმელი (IV ს.) ამბობდა: "ნუ შეგვრცხვება აღსარება ჯვარცმულისა, და გაბედულად ვქმნათ თითებით ბეჭედი ჯვარი".
აქ ორ თითზე არ არის ლაპარაკი საერთოდ, ჯვრის გამოსახვაზეა.
(ციტატა) (ძველმართლმადიდებელი): როგორც წმ. პეტრე დამასკელი (VIII ს. სხვა მონაცემებით XII ს.) ბრძანებს: "ორი თითი და ერთი ხელი წამოაჩენენ ჩვენი ჯვარცმული უფლის, იესუ ქრისტეს ორ ბუნებას, ერთ იპოსტასში შეერთებულს" ("სათნოთმოყვარება").
ორი მოხრილი თითით იგივეს ვაკეთებთ დღეს, და სამი თითით პირჯვრის გადაწერის შეჩვენება თუ დაგმობა არ მომხდარა, ვერ ვხედავ ვერცერთი ფორმით გადაწერის ცდომილებას
ბადრი -
კერძოდ რომელ დოგმატს არღვევს? ხომ გითხარი რა აზრს ვდებ შიგნით? მესმის რომ შეიძლება რუსული ეკლესიის იერარქები სასტიკად მოგექცათ თავის დროზე, მაგრამ რეალურად მგონი სადავო არაფერი გვაქვს. შერიგების დროა.
(ციტატა) (sopo...): მოძღვრებს აყენებთ შეურაცხყოფას თან ყველას ვინც ასე ასწავლის, ეს შეურაცხყოფაზე მეტია, იცნობთ მაინც პატიოსან მოძღვრებს რომლებიც უმკაცრესად ცხოვრობენ და მრევლსაც ამას სთხოვენ, თუნდაც არჩილ მინდიაშვილის ცხოვრებას თუ იცნობთ ასეთი ღვაწლის ადამიანი ბევრი არვიცი, ამდენი კეთილი საქმე განცხადებული თუ ჩუმად აღსრულებული.
თქვენი არგუნეტები:
აქ ორ თითზე არ არის ლაპარაკი საერთოდ, ჯვრის გამოსახვაზეა. ორი მოხრილი თითით იგივეს ვაკეთებთ დღეს, და სამი თითით პირჯვრის გადაწერის შეჩვენება თუ დაგმობა არ მომხდარა, ვერ ვხედავ ვერცერთი ფორმით გადაწერის ცდომილებას.
ძველმართლმადიდებელი -
იცით როგორც ცხოვრობდა ამბაკუმი? იცით როგორ აწამეს და რისთვის?
არჩილ მინდიაშვილმა, მაგალითად, ამბაკუმს "ცრუამბაკუმი" უწოდა. აი ეს არის შეურაცხყოფა. მე კი ვთქვი, რომ სტალინის მეხოტბეა მინდიაშვილი-
ეხლა ორიოდ სიტყვით წმ. კირილეზე. მისი სიტყვებში ლაპარაკია "თითებზე". ანუ წმ. კირილეს ამ გამონათქვამს ადარებენ წმ. იოანე ოქროპირის ნათქვამს, რომელიც ლაპარაკობს "თითზე". ეს კი ნიშნავს, რომ ან ორივე მამა ზოგადად ლაპარაკობდა პირჯვრისწერაზე თითბის წყობის დაკონკრეტების გარეშე, ან კიდევ ერთმანეთს ეწინააღმდეგეიბიან (რაც დაუშვებელია!) და ერთი ასწავლის "თითით" ჯვრის გამოსახვას, მეორე კი "თითებით".
ამ საკითხზე აქ დეტალურად არ შევჩერდები, რადგან უფრო დაწვრილებით ის განხილულია საიტზე:
http://www.oldorthodox.ge/apl_pirjvriscera_sarchevi.html
თქვენ ვერ ხედავთ სამი თითითი გადაწერის ცდომილებას, ჩვენ ვხედავთ და რა ვქნათ ახლა. მე ჩემი გითხარით და თქვენ როგორც გნებავთ ისე გადაიწერეთ.
საერთოდ, გთხოვთ ყველას, ჩემი შენიშვნები მიიღოთ "მოყვარეს პირში უძრახეს" პრინციპით და არა რაღაც მტრული გაგებით.
ერთხელ ვთქვი და კიდევ ვიტყვი: სიკეთე მსურს ყველასთვის და არა ბოროტი.
(ციტატა) (ბადრი): კერძოდ რომელ დოგმატს არღვევს? ხომ გითხარი რა აზრს ვდებ შიგნით? მესმის რომ შეიძლება რუსული ეკლესიის იერარქები სასტიკად მოგექცათ თავის დროზე, მაგრამ რეალურად მგონი სადავო არაფერი გვაქვს. შერიგების დროა.
ძველმართლმადიდებელი -
დროა ასევე, შევისწავლოთ ის ლიტურგიკული საკითხები, რომელსაც ძველმართლმადიდებლები აყენებენ... აქ მარტო პირჯვრისწერის საკითხი როდია გასარკვევი... არის სხვა საკითხებიც...
ჩვენც გვსურს ერთიანი მართლმადიდებლობა იყოს საქართველოში, მაგრამ ისეთი არა როგორსაც ვხედავთ... და ვინმემ კიდევ შეურაცხყოფად არ ჩამითვალოს, გავჩუმდები...
ღმერთმა ყველას უშველოს!
ბადრი -
agmsarebeli -
პირველი არგუმენტი მოგიყვანე, გელოდები.
ბადრი -
afxazi -
agmsarebeli -
abo -
მამა არჩილი ამას რომ ამბობს ამბაკუმზე ალბათ აქვს მაგის არგუმენტი, ის უარგუმენტოდ არ საუბრობს. ხოლო სტალინის მეხოტბე თუ არის ეს შეურაცყოფა ნამდვილად არ არის. ვინაიდან დრომ შეიძლება აჩვენოს რომ სტალინი ყველაფერში სწორად იქცეოდა, მითუმეტეს რომ იკვეთება მაგის საწყისიც. აქედან გამომდინარე შესაბამისად მამა არჩილიც სწორს ამბობდეს.
სხვათა შორის სტალინს ნათქვამი აქვს, უახლოეს ისტორიაში მე ნაგავს მომაყრიან, მაგრამ დადგება დრო და გაიგებენ სიმართლესო. ამიტომ ასე ხელაღებით ისეთ ბუმბერაზ და თუნდაც უარყოფით პოლ. მოღვაწეზე საუბარი ცოტა საფრთხილოა.
afxazi (დავით) სასაცილოა ამ თემაზე ამდენი კამათი. ჩვენ ვინ გვკითხავს ამ საკითხის გადაწყვეტას? რადგან ასეა მიღებული ამჟამად ეკლესიის მიერ ჩვენც ასევე მივიღოთ. ხოლო თუ ამის შეცვლის საჭიროება დადგფება, მაგასაც მოგვახსენებენ.
აბო.
damiane80 -
როგორც მივხვდი ამბობ, რომ 1667 წლის შემდეგ რუსეთში ცეცხლითა და მახვილით დამკვიდრდა სამი თითი პირჯვრის გადაწერის წესი.
1) საინტერესოა საქართველოში როგორ და როდის მოხდა ეს ყველაფერი შენი ვერსიით და 2) უფროს საინტერესოა სხვა ეკლესიებმა, რომლებზედაც გავლენა რუსეთის ეკლესიას და რუსულ პოლიტიკას ვერ ექნებოდა (ბერძნული და სხვ) როგორ და როდის შეიწყნარეს ეს წესი სამი თითით პირჯვრის გადაწერისა.
და ბოლოს ერთსაც ვიკითხავ, კი ვახსენე ზემოთ და იქნებ მიპასუხოთ ვინმემ: კათოლიკები როგორციწერენ პირჯვარს, თითების წყობას ვგულისხმობ? მე მგონი მაგათ აქვთ ზუსტად 2 თითი გაშლილი და 3 შეერთებული, თუ ვცდები?
(ციტატა) (ძველმართლმადიდებელი): მე ცხადად ვთქვი, რომ ორ თითიანი წყობით მართლმადიდებლურ ხატებზე გამოსახულნი არიან მაცხოვარი და წმინდანები. მგონი გაუგებრად არ დამიწერია... ასეთი ხატები კი საკმაოზედ მეტია; სანიმუშოდ შეგიძლიათ იხილოთ ჩვენს საიტზეც:
ხო ხატებს რაც შეეხება პმ-
უუუძველესი ხატი მაცხოვრისა არის ანჩისხატის ხატი, რომელზედაც მაცხოვრის ხატი გამოსახული არ არის 2 თითი გაშლილი 3 ერთად (როგორც შენ ამბობ), არამედ ხატზე გამოსახულია მაცხოვრის სახელით მაკურთხებელი მარჯვენა, სადაც ცერა და არათითი არის შეერთებული, ხოლო სხვა თითები გაშლილი. იხ აქ:
http://www.orthodoxy.ge/khatebi/anchiskhati.htm
იგივე შეიძლება ითქვას მაცხოვრის ხატზე სვეტიცხოველის საკურთხეველში
ა ბატონო კიდებ მონრეალის ღთისმშობლი ხატი ყრმითურთ, დააკვირდით მაცხოვრის მაკურთხებელ მარჯვენას http://www.orthodoxy.ge/khatebi/skhvadaskhva/iveriismironmd.jpg
ეს წილკნის ღვისმშონლის ხატი მაცხოვართან ერთად:
http://www.orthodoxy.ge/khatebi/skhvadaskhva/cilknis.jpg
კანონისტი -
მაპატიე, მაგრამ უსუსური არგუმენტია.
მაცხოვრისთვის ყველა ენა ერთნაირად ახლო და საყვარელია, როგორც ბერძნული, ებრაული და ლათინური, ისე მონღოლური და პუშტუ.
მაგრამ რაც შეეხება ბერძნულ ენას, მისი პრივილეგია ახალი აღთქმის ეკლესიაში წმინდა წერილით და ეკლესიის პირველივე საუკუნეებიდანვე არის დადასტურებული:
1. მაცხოვარი სახარებაში ბრძანებს: "იოტიც ან ერთი წერტილიც არ გადავა რჯულისაგან, ვიდრე ყოველივე არ აღსრულდება..." (მთ. 5; 17)
რა არის იოტა? ბერძნული ანბანის ყველაზე პატარა ასო. რატომ მოიყვანა მაცხოვარმა შედარება იმ ასოსთან, რომელიც შეიძლებოდა არ სცოდნოდა ქართველს, სომეხს, თრაკიელს, ალბანელს და უპირველესად – ებრაელს?
2. რატომ ვეძახით ყველა ქრისტიანი კაცთა საცხოვნებლად მოსულ ძე ღმრთისას მასზე არსებული ღვთივცხებულობის (ჰა-
3. რატომ ვეძახით ყველა ქრისტიანი მოციქულთა თავს – სიმონს მისთვის მაცხოვრის მიერ შერქმეული მეტსახელის (კეффა) ბერძნულ თარგმანს – პეტრეს?
4. რატომ დაუშვა მაცხოვარმა, რომ მიუხედავად იმისა, რომ სულთმოფენობის დღეს მოციქულები სხვადასხვა ენებზე ალაპარაკდნენ, ახალი აღთქმის წმინდა წერილი პრაქტიკულად მხოლოდ ერთ – ბერძნულ ენაზე დაწერილიყო?
5. რას ნიშნავს ის, რომ ქრისტეს შობამდე საუკუნეებით ადრეც ბერძნულ ენას ჰქონდა ასო Χ, ნიშნად დამარხული საიდუმლოსი ჯვარზე გაკრული ქრისტესი?
6. რატომ არის დადგენილი, რომ მაცხოვრის ყველა ხატს, განურჩევლად ერისა, ეროვნებისა და ეკლესიისა, შარავანდედში უნდა ჰქონდეს გამოსახული ჯვარი და მასზე მხოლოდ ბერძნულენოვანი წარწერა – Ο ΩΝ – ანუ მარადმყოფი?
ამიტომ, ტყუილად ნუ გიკვირს, ჩემო მეგობარო, რომ სასულიერო პირები ეროვნების მიუხედავად, ბერძნულ ანბანზე გამოსახავენ მაცხოვრის სახელს.
sopo... -
შეურაცხყოფაში ვიგულისხმე მათი ვაიმოძღვრებად მოხსენება და ანგარებაში დადანაშაულება.
(ციტატა) (ძველმართლმადიდებელი): ერთხელ ვთქვი და კიდევ ვიტყვი: სიკეთე მსურს ყველასთვის და არა ბოროტი. დიდი ხანია შერიგების დროა, ამიტომაც ვმსჯელობთ...
ეს ძალიან კარგი აზრია, უბრალოდ ამისთვის რომელიმე მხარე რეალურ ნაბიჯებს თუ დგამს.
damiane80 -
"საინტერესო რაღაც აღმოვაჩინე. აი, როგორ განმარტავს პირჯვრის წერის მიმართულებას რომის პაპი ინოკენტი III (1198–1216):
პირჯვარს ვიწერთ სამი თითით, რომელიც შეერთებულად გამოხატავს ჩვენს აღსარებას წმინდა სამებისადმი... და როგორ კეთდება იგი: ზემოდან ქვემოთ და მარჯვნიდან მარცხნივ, რამეთუ ქრისტე ზეცით ქვეყნად გარდამოხდა და გაიარა მან მართალ იუდეველთაგან (მარჯვენა) წარმართებამდე (მარცხნივ).
სხვები კი, აკეთებენ პირიქით, მარცხნიდან მარჯვნივ, რამეთუ ჩვენ ცოდვიდან უნდა გადავინაცვლოთ დიდებაში, როგორც ქრისტე შთახდა ქვესკნელში და ჯოჯოხეთიდან (მარცხნივ) აღვიდა სამოთხეში (მარჯვნივ).
[ზოგი მღვდელი] აკეთებს ასე და ჯვარს თვითონ და ხალხი გამოსახავს ერთნაირად. თქვენ ეს შეგიძლიათ იოლად შენიშნოთ -
ყურადღება მიაქციეთ წლებს ანუ საუბარია მე-
ახლა არ დაიწყოთ ეგ პაპიაო და ასე შემდეგ... აქ მნიშვნელოვანია, რომ 1667 წელს არ დაწყებულა ყველაფერი, როგორც ძველმართმადიდებელი გადმოგვცემს. ცოტა ღრმად უნდა ისტორიულ ფაქტებს შესწავლა როგორც ჩანს.
გაგრძელება მომდევნო გვერდზე.